საკლასო კონფერენცია

თეონა მახარაშვილი

1989 წელს საბჭოთა ჯარებმა დატოვა ავღანეთის ტერიტორია.სამოქალაქო ომი გამძვინვარდა.1998წლიდან გამჩნდნენ ავღანეთის პოლიტიკურ ასპარეზზე თალიბები.ისინი წარმოშობით იყუვნენ პუშტუნები----მათი მიზანი იყო ავღანეთში რადიკალური ისლამური სახელმწიფოს ჩამოყალიბება.

2001 წლის 11 სექტემბერს ტერაქტის შემდეგ,როდესაც ტერორისტებმა ააფეთქეს აშშ-ის,,ტყუპი შენობები’’თალიბანურ ავღანეთს თავი შეაფარა  საერთაშორისო ტერორისტმა უსამა ბინ ლადენმა. ეს გახდა აშშს ავღანეთში შეჭრის მიზეზი. საქართვლო,როგორც ამერიკის მეგობარი ქვეყანა იბრძვის დღემდე  ამერიკის მხარეს,რომელსაც მრავალი გმირი ქართველი ეწირება.

       ავღანეთში მიმდინარე უსაფრთხოების მხარდამჭერ საერთაშორისო  ოპერაციაში,საქართვერლოს სამხედრო  ქვედანაყოფი 2009 წლის ნოემბრიდან მონაწილეობს. ამხნის განმავლობაში საქართველოს ხელისუფლებამ ასეულის  ზომის  ქვედანაყოფი 10-ჯერ გაზარდა. 2012 წლის სექტებრიდან,საქართველოს ხელისუფლების გადაწყვეტილებით საქართველოს წვლილი გაორმაგდა და ავღანეთში უკვე 1600-მდე ქართველი სამხედრო მოსამსახურე იმყოფება,ავღანეთის ჰელმანდის პროვნიციაში. ნატოს აისეფის სარდლობით ერთსულოვანი შეფასებით ქართველ სამხედროებს გაბედული და თავდადებული საქმიანობით  მნიშვნელვანი  წვლილი შეაქვთ გლობალური ტერორიზმის წინააღმდეგ ბრძოლაში. სამწუხაროდ ამ ბრძოლას მსხვერპლიც ახლავს. სამი წლის განმავლობაში საქართველოს ქვედანაყოფმა ავღანეთში 29 სამხედრო მოსამსახურე დაკარგა ბოლო დიდი  მსხვერპლი  საქართველოს კონტინგენტმა 2013 წლის 6 ივნისს გაიღო. ჰელმანდის პროვინციაში   მეამბოხეთა მიერ განხორციელებული თავდასხმის შედეგად საქართველოს ქვედანაყოფმა 7 ჯარისკაცი დაკარგა.

              12,7 მმ კალიბრიანი მძიმე ტყვიამფრქვევი უტიუსი ,რომელსაც ქართველები და ამერიკელები იყენებდნენ მტრის წინააღმდეგ ასევე იყო  მსხვილკალიბრიანი სნაიპერული შაშხანა მაკმილანი.

              ქართველი ჯარისკაცის ავღანური მოგონებები.

,, წელიწადი იყო გასული რაც მე-2 ქვეითი ბრიგადის 23-ე ბატალიონში ვმსახურობდი,შესაბამისად რიგითის წოდება მქონდა,თავიდანვე ვაცნობიერებდი,რომ ჩემს პროფესიაში ძალიანც ცოტა ვიცოდი და ვცდილობდი უფრო მეტი და მეტი მესწავლა.დღეები დღეებს მიყვებოდა,ერთ დღესაც,გავიგეთ,რომ ჩვენს ბატალიონს მალე ავღანეთში  სამშვიდობო მისიით წასვლა მოგვიწევდამდიდად არ მესიამოვნა ეს ინფორმაცია,მაგრამ ისიც კარგად გვესმოდა,რომ ჩვენ სამხედროები ვიყავით და ჩვენი საქმე უნდა გაგვეკეთებინა.საავღანეთო სწავლების წინ ჯერ გორში გაგვატარეს  სამედიცინო შემოწმება,შემდეგ კი კრწანისის სასწავლო ცენტრში გადაგვიყვანეს,სადაც წინასაავღანეთო წვრთნები უნდა გაგვევლო. ოთხთვიანი სწავლების შემდეგ გერმანიაში,ამერიკულ ბაზაზე,,ჰოჰენფელსზე’’ ჩავედით,სადაც შეამოწმეს ჩვენს მიერ მიღებული ცოდნა და საკმაოდ მაღალი შეფასებაც მივიღეთ. ნელ-ნელა ჩვენში შიშის გრძნობაც იღვიზებდა,ვაცნობიერებდით თუ სად მივდიოდით ჩავედით ჰელმანდის პროვინციაში.პატრულირებით დაიწყო ყველაფერი   პატრულირებისას ვეძებდით გზებზე დადებულ ნაღმებს და მის კოორდინატებს აერიკელებს გადავცემდით. შემდეგ შეიცვალა 24 საათიანი სათვალთვალო პოსტების მოწყობა დაგვევალეს. ბაზა ერთობის რაიონში,ჩემი ოცეული ორ ნაწილად გაიყო რიგრიგობით ვმონაცვლეობდით. არ დამავიწყდება ის საბედისწერო დღე ,როცა კინაღამ დავკაგეთ ჩვენთვის  სათაყვანებელი ჯარისკაცი.

 იმ დღეს  მოწინააღმდეგემ ჩვენი მხრიდან გახსნილი ცეცხლით დანაკარგი განიცადა,ყავდათ დაჭრილებიც და ერთი გარდაცვლილი.ჩვენებს მხოლდ ტყვია-წამალი დააკლდათ,მოვიდა ჩვენი ჯერიც(მეორე ჯგუფის) შევამოწმეთ აღჭურვილობა დავრწემუნდით,რომ ყველნი მზად ვიყავით მუხლი მოვიყარეთ ,პირჯვარი გადავისახეთ ,მამაო ჩვენო ვთქვით,ღმერთს მშვიდობა შევთხოვეთ და გადავიბარეთ ტეროტორია ,ბაზიდან 12 საათზე გავედით. გადავცწყვიტეთ პოზიციის შეცვლა, რადგან ეს პოზიცია უკვე აღმოჩენილი  და შესწავლილი იყო მოწინააღმდეგის მიერ,თავიდან დავიწყეთ ტომრებს ავსება  სანგრის ამოთხრა და პოზიციის შენიღბვა. დაღლილებს ძლიერ გვეძინებოდა,სანგარში 3 კაცი ვიყავით და მორიგეობით ოც-ოცი წუთი წავუძინეთ. ნელ-ნელა გათენდა,უკვე ისე გვცხელოდა ,რომ გვეგონა გავიგუდებოდით   მზე ჩვენს თავზე იყო და წყალიც გაცხელდა,დალევა შეუძლებელი იყო  ძველებისგან გაგონილი გვქონდა,რომ წინდაში ჩადეთ,ბოთლი დაასველეთ და ცოტა შემაღლებულზე დადეთო,ამით წყალს ოდნავ ვაგრილებდით. მშრალი ულუფაც ყველას წაღებული გვქონდა.  მზე ისე აჭერდა,რომ მზის სათვალითაც კი ჭირდა მხედველობა.მთელი დღე ერთ ადგილზე ვიყავითდა ველოდით გვესროდნენ თუ არა,გადმოგვცეს ,რომ ჩვენკენ ბავშვები მოდიოდნენ და სასწრაფოდ დავიმალეთ ისიც გვითხრეს,რომ ეს ბავშვები მტრის გამოგზავნილები იყვნენ ჩვენი პოზიციები,რომ აღმოეჩინათ.  ერთ სანგარს მიადგნენ დროის გაწელვის მიზნით გამოველაპარაკეთ და ჩვენი ულუფაც მივეცით.ვიცოდით
,რომ თალიბი არ გვესროდა იმიტომ,რომ ჩვენ მსგავსად ისინიც ცდილობდნენ  მოსახლეობის კეთილგანწყობის მოპოვებას.  დაახლოებით ეს ბავშვები 2 საათი გავაჩერეთ ჩვენთან ,საღამოც მოვიდა,რვის 20 წთ იყო წელი ძალიან მეტკინა და მუხლზე დავდექი,სადღაც 1 წთ-ში გასროლის ხმაც გავიგე და ტყვიის ზუზუნი,შეშინებული დავწექი და სექტორის კონტროლი დავიწყე,რაციით გადავცემდით ერთმანეთს და ერთმანეთის ამბავს ვკითხულობდით,მალევე გაირკვა,რომ  ასეულის პოზიციას ესროლეს და კაპრალი დავითაია დაჭრეს. იმდღეს მეტი ცეცხლი აგაღ გახსნილა.დავითაია დღესაც გერმანიაში ყავთ ,არავინ იცის გაივლის თუ არა ტყვიამ ხერხემალი დაუზიანა.

  საშინელი დღეები გამოვიარეთ ბევრი მეგობარი დავკარგეთ ამყველაფერს ერთვოდა დიდი ნოსტალგიის გრძნობაც, ჩვენს საგუშაგოზე პატარა მდინარე მოდიოდა იქ ცოტა სიმწვანე იყო გვიყვარდა ხოლმე იქ წამოწოლა ,რადგან საქართველო გვახსენდეობდა.

         ერთ-ერთი აფეთქებისდროს დაიძღუპა 32-ე ბატალიონის მებრძოლი მინდია აბაშიძე. 23-ე ბატალიონი უდანაკარგოდ ჩამოვიდა,მაგრამ ის დაღუპული სამხედრო ყველას ძალიან დაგვაკლდა.

                   ავღანეთშ დაღუპული ქართველი ჯარისკაცები

ლეიტენანტი მუხრან შუკვანი  მესამე ქვეითი ბრიგადის 31-ე ბატალიონის ასეულის მეთაური.დაიღუპა სნაიპერის ტყვიით 2010 წლის სექტემბერს ჰელმადნის პროვინციაში.დაკრძალეს მესტიის რაიონის სოფელ ლენჯერში .სიკვდილის შემდეგ დაჯილდოვდა ვახტანგ გორგასლის პირველი ხარისხის ორდერით.

      პოლკოვნიკი რამაზ გოგიაშვილი მესამე ქვეითი ბრიგადის 31-ე ბატალიონის ასეულის ოფიცერი  დაიღუპა 2010 წლის 30 სექტემბერს სამხედრო დავალების შესრულების დროს ნაღმზე აფეთქების შედეგად ჰელმანდის პროვინციაში.

    კაპრალი ვალერი ვარსკიანი მესამე ქვეითი ბრიგადის 32-ე ბატალიონის ასეული ჯარისკაცი  სასიკვდილოდ დაიჭრა 2011 წლი 3 მარტს ნაღმზე აფეთქების შედეგად ჰელმანდის პროვინციაში,გარადიცვალა 2011 წლის 16 მარტს გერმანიის სამხედრო ჰოსპიტალში.

    კაპრალი მინდია აბაშიძე  დაიბადა 1989 წლის 27 ოქტომებრს იგი ავღანეთში სამშვიდობო მისიის დროს საბრძოლო ამოცანის შესრულებისას გადაიცვალა.იგი სახმელეთო ჯარების მესამე ქვეითი ბრიგადის 32 მსუბუქი ქვეითი ბატალიონის საცეცხლე ჯგუფის მეთაური იყო.

      მუხრან შუკვანის ლექსი

,, მე ალბათ ომში დავიღუპები, ალბათ ბრმა ტყვია გამიღებს კარებს,

უკანსაკნელად გამახსენდები და შენზე ფიქრში დავხიჭავ თვალებს,

და როს სიცოცხლეს შეცვლის სიკვდილი ტანჯული გული რომ დაისვენებს,

სული სამოთხეს შეხზვდება ალბათ თუ შენი ცრემლი მკერდს დამისველებს.....’’